Op 1 september 1939 marcheren de troepen van het Nederlandse Veldleger de Betuwe in om zich daar voor te bereiden op een strijd die naar de overtuiging van velen nooit zal komen.
Een compagnie soldaten neemt zijn intrek in Fort Pannerden, het 19de eeuwse pantserfort dat op de splitsing van de Waal en het Pannerdensch Kanaal zijn kanonnen dreigend richt op het voorbij stromend water.
Verder naar het westen wordt op de lijn Huissen, Bemmel, Lent een zwakke voorverdediging georganiseerd. De ruggengraat van de afweer in de Betuwe is de oude uit 1799 daterende liniedijk die loopt van de Rijn naar de Waal, van De Spees bij Opheusden naar Ochten. Dit verdedigingswerk kent op het moment van de mobilisatie een achterstallig onderhoud van ruim een halve eeuw en staat daarmee symbool voor de deplorabele toestand waarin de Nederlandse defensie verkeerd.
Vertrouwend op de Volkerenbond en de neutraliteit is in het interbellum het defensieapparaat in opvolgende bezuinigingsronden goeddeels ontmanteld. Als de dreiging van Hitler-Duitsland de beleidsmakers in Nederland uiteindelijk onmogelijk nog kan ontgaan worden wel extra middelen vrij gemaakt. Maar dan is het te laat, veel te laat en wat in decennia is afgebroken kan in de resterende jaren met geen mogelijkheid meer op orde worden gebracht. Daarom staan in de meidagen van veertig in de Betuwe kanonnen opgesteld die in al in 1877 bij de Duitse firma Krupp de fabriekshal zijn uitgerold en daarom moet geschut uit 1893 de belangrijke doorgaande wegen over de dijken afgrendelen.
Slecht bewapend en matig voorbereid zullen de Nederlandse soldaten in de Betuwe een superieure vijand tegenover zich vinden. Superieur, is het niet in bewapening dan toch zeker in opleiding. Maar ondanks dat en ondanks het feit dat er heel veel fout gaat in die eerste oorlogsdagen zal het Veldleger rond de liniedijk standhouden. Tot de val van de Grebbeberg in de middag van 13 mei 1940 de terugtocht uit de Betuwe onvermijdelijk maakt. Het verhaal van de mobilisatie en de meidagen in de Betuwe, dat is het verhaal dat in deze lezing verteld wordt.
Heeft u belangstelling voor deze lezing dan kunt u ons mailen via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.