Plannen voor een dwarsdijk door Betuwe dateren al uit 1701. Maar omdat traagheid nu eenmaal kenmerkend is voor de besluitvorming in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden zal het nog bijna een eeuw duren voordat in 1799 de eerste schop de grond ingaat. Veertien maanden en een paar miljoen kruiwagens later ligt er een 3,7 kilometer lange Liniedijk van de Rijn naar de Waal, van De Spees bij Opheusden naar De Batterijen bij Ochten.
Dat het in de Franse tijd uiteindelijk dan toch tot die aanleg is gekomen heeft alles te maken met angst. Angst voor een buitenlandse invasie en angst voor het water. Geen denkbeeldige angst want in 1799 breekt de Waaldijk bij Doornik door en kan het water - nog niet gehinderd door een dwarsdijk - door de Neder-Betuwe golven. In datzelfde jaar landt een Engels-Russisch expeditieleger op de kust van Holland en vallen vanuit Pruisen Orangistische formaties ons land binnen. De militaire functie van de Liniedijk staat bij de aanleg beslist voorop. Maar ook als waterkering zal, zo beogen de opdrachtgevers, de dijk zeker zijn nut bewijzen aan de verder stroomafwaarts gelegen gebieden.
Tijdens de Frans-Duitse oorlog in 1870 is er enige militaire activiteit in het Betuwse maar de Liniedijk krijgt pas echt zijn bestemming in de verdediging van het vaderland gedurende de mobilisatie en de meidagen van veertig. Het leger zal rond de Liniedijk standhouden totdat verwikkelingen elders de terugtocht uit de Betuwe noodzakelijk maakt. Op het eind van de oorlog krijgt de Liniedijk nog één keer een belangrijke rol toebedeeld. In december 1944 laten de Duitsers de Rijndijk bij Elden springen in een poging om de geallieerden uit de Betuwe weg te spoelen. De Duitse gok is dat de Liniedijk de vloed zal keren, een foute gok want binnen een paar dagen bezwijkt de dijk onder de druk van het water waarna de Betuwe tot aan het Amsterdam-Rijnkanaal overstroomt. In 1951 word de Liniedijk in het kader van een groot ruilverkavelingsproject voor een belangrijk deel afgegraven. Toch is zeker niet alles verdwenen en wat er nog ligt verdient het om gekoesterd te worden. Hopelijk dat deze lezing, die diep graaft in de geschiedenis van de Liniedijk, hieraan een kleine bijdrage kan leveren.
Heeft u belangstelling voor deze lezing dan kunt u ons mailen via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.